Nijverheid industrie Lieshout

Stoelenfabriek Merkelbach, door de familie Merkelbach in 1864 opgericht in het centrum van Lieshout, op dezelfde plaats zijn nu woningen. De oudste onderdelen van de fabriek dateren uit 1864. De productiehal met de sheddaken is rond 1890 gebouwd. De vier onderdelen zijn rond 1980 deels van binnen en buiten vernieuwd. Er zijn verschillende latere uitbreidingen, welke vanuit het oogpunt van monumentenzorg van ondergeschikt belang zijn.

Omschrijving.

De stoelenfabriek Merkelbach was een fabriekscomplex bestaande uit aan elkaar verbonden onderdelen parallel aan de straat. Geheel links een eenlaags gedeelte op rechthoekige plattegrond, onder een zadeldak met nok parallel aan de straat met oudhollandse dakpannen. Het handvorm baksteen gebouw heeft een tandlijst onder de daklijst. Zesruits schuifvensters, in de tweede as van links een paneeldeur met halfrond bovenlicht waarin sierroeden. Hieraan verbonden, maar eensteens naar voren verspringend is een anderhalflaags bouwdeel op rechthoekige plattegrond, eveneens onder zadeldak met nok parallel aan de straat en oudhollandse dakpannen, met tandlijst. Pand met gevels van handvorm baksteen en rechte steekankers. Vijf traveeën, met zesruitsschuifvensters en een vernieuwde paneeldeur met bovenlicht uiterst links. De zolderverdieping heeft vlak boven het vloerniveau tweeruits lichten. De linkergevel is blind, maar heeft net als de rechter zijgevel geschulpte houten windveren en gedecoreerde makelaar. Rechts drie vensters met kleine roedenverdeling en een vernieuwd rondlicht met een karrewiel. Op het dak twee bakstenen schoorstenen die met beschilderd zink zijn bekleed. Hierna volgt een eenlaags tussenlid onder plat dak met openschuivende garagedeur.

Vervolgens de voormalige productiehal, op rechthoekige grondslag en opgetrokken uit machinale baksteen. Dit deel heeft drie sheddaken en vervolgens een zadeldak, belegd met tuile-du-Nordpannen en golfplaten, met de nok haaks op de straat. De daklijst is voorzien van een muizetand- en een tandlijst. De drie delen met sheddak hebben elk een getoogd zesruits ijzeren raam. Tussen de daken zinken vergaarbak voor afvoer hemelwater. Het aansluitende deel is opgetrokken uit hout, met houten deur en raam. In de oorspronkelijke poort hiernaast is de opgeklampte poortdeur nog aanwezig, naast een nieuwe schuifdeur.

Waardering.

Het aaneengebouwde geheel is van belang als voorbeeld van een sociaal-economische ontwikkeling in de gemeente Lieshout, vanwege de gaafheid van het exterieur is het ook van belang voor het aanzien van Lieshout, mede gezien het structurele en visuele gaafheid van de dorpse omgeving.

De uitstraling van de stoelenfabriek is met de ombouwing tot woningen bewaard gebleven.