Theehuis 't Peelpaleis | De Rips

Inhoud

• 1 Van schaftkeet tot theehuis
  • 1.1 Gebroeders Roelvink en de Vinkenpeel
  • 1.2 Echte woning
  • 1.3 Verplaatsing

1.1 Gebroeders Roelvink en de Vinkenpeel

Kaal was het 100 jaar geleden in de Peel. Een open vlakte begroeid met heide en een enkele berk. Begin vorige eeuw werden grote delen ontgonnen tot landbouwgronden en bossen. Veelal gebeurde dat door lokale notabelen en grootgrondbezitters. Zo ook in de latere Peelgemeente Gemert-Bakel, in het dorp de Rips.

De Rips. Dit 'Peelpaleis' kent een lange geschiedenis van schaftkeet voor ontginningswerkers in 1913 tot theehuis nu. Gebroeders Roelvink en de Vinkenpeel

De gebroeders Roelvink kochten in 1903 vele hectaren woeste grond in de zogenaamde Bakelse Peel. De hier gekochte gronden werden gewijzigd van de algemene naam Jodenpeel in Vinkenpeel vanaf 1905. Enkele jaren na de koop werd aan de Heidemaatschappij de opdracht verleend om de gronden te ontginnen. Eerst door ploegen met trekossen en later door de stoomtractor met diepploeg. De arbeiders kwamen van elders. Voor hen werd in 1913 aan de huidige Vredepaaldreef een houten schaftkeet gebouwd die ook dienst deed als overnachtingsruimte in dit verafgelegen Peelgebied. Dit gebouw kreeg later in de volksmond de naam het Peelpaleis. In 1924 werd nabij dit Peelpaleis een boerderij gebouwd die de Honus werd genoemd.

1.2 Echte woning

Op een zeker moment is het Peelpaleis veranderd van schaftkeet in een echte woning. Volgens het register van de gemeente heeft tot 1922 hier de familie Rooyakkers-Loomans gewoond. Daarna kwam het gezin Van de Rijt er wonen met vijf dochters en drie zonen. Het Peelpaleis zag er toen iets anders uit, maar meer woonruimte dan nu was er niet. Boven was het slaapgedeelte en beneden was de keuken en de woonkamer met kachel. Twee van de acht kinderen zijn in dit paleis geboren. Vader Van de Rijt werkte bij de Heidemaatschappij en de oudste dochter bij de eerdere pachter van de boerderij Honus, de heer Hornstra. Later bij de familie Van Zelderen, die de boerderij en het Peelpaleis in 1933 hebben gepacht.

Het grote gezin is vertrokken naar vermoedelijk een grotere woning. De bewoners die volgden waren soms werkzaam op het veebedrijf Honus en zo werd het Peelpaleis tot arbeiderswoning van de boerderij. Tijdens en na de Tweede Wereldoorlog was het een zogenaamde noodwoning. Vanaf 1976 werd het Peelpaleis een vakantiewoning om tenslotte in 1986 toch maar weer een woonfunctie te krijgen. De bedrijfsopvolger van het veebedrijf Honus en zijn vrouw hebben er gewoond maar ook nog vele anderen. De laatste bewoner was Henri Geven die op die plaats een nieuw huis ging bouwen en daarom had in 2005 het Peelpaleis zijn tijd gehad aan de Vredepaaldreef in de Vinkenpeel.

1.3 Verplaatsing

Het werd in zijn geheel opgepakt en neergezet aan de Landmeter van Beurdenweg in de huidige Jodenpeel . Nu niet meer als schaftkeet,overnachtingsruimte,noodwoning,arbeiderswoning en echte woning, maar als theehuis. Een nieuwe bestemming voor een klein monument van de gemeente Gemert-Bakel.

Geschreven: Hr.v Zelderen en bewerkt door B. Ploegmakers