Beschermd dorpsgezicht Griendtsveen

Het schilderachtige dorpje Griendtsveen is ontstaan in de veenkoloniale tijd en ademt nog de sfeer van vroeger. Kanaaltjes en ophaalbruggetjes, een oude dorpspomp, de apostelwoningen en ook de oude Villa van Van de Griendt houden de herinnering aan vroeger levend. Met recht een beschermd dorspgezicht.

Jan van de Griendt, stichter van Helenaveen, had 2 zonen, Jozef en Eduard. Jozef volgt zijn vader in 1884 op als directeur van 'Maatschappij Helenaveen'. Na een conflict met de commissarissen van de Maatschappij vraagt hij aan de gemeente Horst hem veengrond te verkopen. In januari 1885 koopt hij 410 ha veen van Horst voor € 59.899,-. Samen met Eduard richt hij in 1885 de 'Maatschappij Griendtsveen' op. De gebroeders starten dan de exploitatie van twee turfstrooiselfabrieken in Griendtsveen.

Als uitvloeisel van de bedrijfsactiviteiten ontstaat het dorp Griendtsveen. Meteen in 1885 worden de eerste arbeidersketen en arbeiderswoningen gebouwd, waarvan de kwaliteit zonder meer slecht was. Drie jaar later bouwt de Maatschappij onder meer een winkelnering en een café.

In 1899 wordt de 'N.V. Maatschappij Van de Griendt's Landexploitatie' gesticht. Door deze verbreding van de economische basis van de kolonie wordt het voor de directie aantrekkelijk om zich van een goede bron van inkomsten te verzekeren door het dorp behoorlijk uit te breiden. In 1917 sterft Jozef van de Griendt. Eduard sterft in 1935 en wordt opgevolgd door zijn zoon Jan. Deze sterft in 1967. Zijn opvolger 'Jonge Jan' is de laatste directeur van de Maatschappij. De schade van de tweede wereldoorlog breekt Maatschappij Griendtsveen uiteindelijk op. Stukje bij beetje moet men het dierbare Griendtsveen verkopen aan de gemeente Horst.