Keske Kruiseind | Gemert

Gemert. Vierzijdig keske aan het Kruiseind.

Het keske aan het Kruiseind, op de hoek Deel - Pandelaar, heeft vier nissen. In die nissen staan sinds mensenheugenis een kruisbeeld met corpus en de beelden van Sint Jan de Doper (feestdag 24 juni), Sint Anna (feestdag 26 juli) en Sint Joris met de draak (feestdag 23 april). Wanneer hier voor het eerst een wegkapelletje is opgericht is niet bekend. Het huidige keske dateert van 1911 en is op eigen kosten herbouwd door timmerman Johannes Pennings. De eerste steen werd gelegd door Maria Christina Pennings op 9 juni van dat jaar. In de vier nissen ontbraken toen al twee beelden. Pastoor-deken Van Beek (1880-1915) heeft toen in chamotteklei een beeld van Sint Anna en een beeld van Maria laten maken.

Of een kapelletje op die plaats altijd vier nissen geteld heeft, is niet met zekerheid te zeggen. Afgaande op vermeldingen zoals 'omtrent den Cruijs' (ca.1573), 'aent Cruijs aen den Fellenoort' (ca. 1589) en 'Den Blomer (Bloemerd) aent Cruijs' (1662) doen omdat het hier oorspronkelijk om alleen een kruis ging. Is het in dat verband toeval dat bij de herbouw in 1911 alleen de nis met het kruis vanuit het dorp te zien was? Het plaatsen van een kruis(beeld) op plaatsen waar wegen elkaar kruisten, wordt een magisch-bezwerende of christelijk-sacraliserende betekenis toegekend.

In 1970 ontstond de vrees dat het kapelletje zou verdwijnen bij de reconstructie van de weg. Kennelijk liep het niet zo'n vaart, immers pas begin jaren tachtig is het keske verplaatst. Daarvoor stond het midden op de kruising. Daarbij is het een kwartslag gedraaid, zodat het kruisbeeld de voorbijgangers vanuit Gemert niet meer aankijkt.