Historisch Bakel Noord-Oost

Beschrijving

Deze route is ongeveer 6,2 km.

Deze route gaat via het Kerkepad en daarna via het Wim Vloetpad naar het buitengebied. Voor het Kerkepad tot de sporthal kunt u de heenweg-beschrijving van de rode route gebruiken. Bij de sporthal eindigt het Kerkepad en gaat u linksaf naar de weg Koolkamp. U gaat daarna rechtsaf de weg Hoge Braak op en bij de eerstvolgende T-kruising weer linksaf. U bent nu op de weg Groenveld. Als u de Leemskuilendijk bereikt heeft, dat is 1,8 km vanaf de kerk, gaat u linksaf. Helaas is het op sommige tijden hier druk met autoverkeer, maar na 250 m kunt u rechtsaf de weg Schutsboom in. Dan na 150 m, voor de haag van het woonperceel, linksaf het grasveld over. De bomen en struiken op dit veld, maar ook aan de overzijde van de straat, zijn een aantal jaren geleden flink gekortwiekt om de molenbiotoop van de Laurentia te verbeteren. De Laurentia is een beltmolen, d.w.z. dat hij op een bergje staat. Het bouwjaar is 1893. Zoals vele molens in Brabant, heeft ook deze vroeger als poldermolen gediend. Deze zou in Bleskensgraaf gestaan hebben. Tot de restauratie in 1965 heette de molen Ludolizawi, een samenstelling van de namen van de ouders Ludowie en Liza van de toenmalige molenaar Fons Verheijen. De molen is te bezichtigen op dinsdagen van 10 tot 16 uur. Recht tegenover de molen staat een bord met uitleg over de Peelrandbreuk. Deze is hier in het landschap waarneembaar. De molen staat nog juist op het hoge gedeelte, richting Bakel en Leemskuilendijk gaat het naar beneden. Dit proces gaat nog steeds door, al is het maar zo’n 4 cm per eeuw. De invloed van de Peelrandbreuk is bepalend geweest voor het landschap, de ligging van de riviertjes, de situering van dorpen en oude wegen in dit gebied. We steken de weg Hoberg over en gaan dan linksaf richting Bakel, 230 m na de molen rechtsaf de zijweg Hoberg in. Links ligt, prachtig ingepast in bestaande bossen, het mooiste kerkhof van Brabant, begraafplaats De Hoberg. Alleen daarom al een wandelingetje waard. In de hoek tussen Roessel en de toegangsweg naar het kerkhof ligt in het bos een kadaverhuisje (huisnr. 19, gemeentelijk monument). Dit is in 1936 gebouwd uit het oogpunt van volksgezondheid. Hierin werden dode dieren verzameld om daarna opgehaald te worden door het destructiebedrijf te Son. Het gebouw is van binnen en van buiten nog in originele staat. Het is het enige kadaverhuisje in de verre omtrek dat nog bestaat. Als u in het juiste jaargetijde komt, ziet u tussen de weg Hoberg en het kerkhof een prachtig veld met veldbloemen en graan. Dit is een initiatief van Stichting de Groene Heerlijckheid, die in onze gemeente tussen de 14 en 20 ha natuurakkers verzorgt, met als doel de bijen- en vogelstand te verbeteren. Na eventueel wat afgedwaald te zijn van de route, gaan we toch weer verder de zijweg Hoberg in. Na 50 m vanaf de hoofdweg gaan we linksaf de zandweg tussen de bossen in. Dit is de Wijbosch. De Wijbosch vormt de grens tussen Bakel en Milheeze. Na 400 m bos en vervolgens een mooi landweggetje komt u uit op de kruising met de Valkert. De route gaat hier linksaf. Op de T-kruising met de Vlinkert gaat de route rechtsaf. Zo’n 120 m van de weg af aan de linkerkant ligt, mooi gelegen in een weiland en omzoomd door bossen, het boerderijtje Vlinkert 1. Volgens de ankers in de muur zou dit gebouwd zijn in 1892. Iets verderop ligt de toegangsweg naar de Jan de Witkliniek. Dit is een verpleeghuis voor mensen met een lichamelijke beperking en voor dementerende cliënten. Deze kliniek ligt, samen met Sint Jozefsheil, in een bos van 35 ha groot. Dit bos is omstreeks 1950 door de gemeente voor 1 gulden ‘verkocht’ aan de stichting, die hier een sanatorium voor TBC-patiënten wilde oprichten. In 1951 is Sint Jozefsheil geopend door koningin Juliana. Gezien de veranderde inzichten over zorgverlening, is de huidige eigenaar De Zorgboog voornemens dit terrein een andere bestemming te geven. Er wordt nog over gedacht welke. Aan de rechterkant van de Vlinkert begint Golfbaan Stippelberg. Dit is het grootste project ooit uitgevoerd in Bakel - Milheeze. Hier is 400 ha akkerland omgevormd tot een waterrijk natuur- en recreatiegebied. De golfbaan beslaat met zijn 27 holes plus oefenbanen 90 ha van dit gebied. Op het terrein is begroeiing terug gebracht uit de tijd toen dit gebied nog heide was: heide, brem, berken, eiken, jeneverbes. Helaas mogen alleen leden van de golfclub hier van genieten, wandelaars zijn niet toegestaan. Meteen na het sanatoriumbos linksaf de zandweg in. Na 380 m komt u weer op een asfaltweg: het Zand. U gaat hier rechtdoor. Na ca. 250 m, na een knikje in de weg, ligt aan de rechterkant op nr. 7 een huis uit 1925, dat op de gemeentelijke monumentenlijst staat vermeld als ‘keuterboerderij’. Nog iets verder komt u bij de driesprong, waar de oorsprong ligt van het gehucht het Zand. De oude weg gaat hier als zandweg nog even rechtdoor, echter dit is nu particulier terrein. U wordt dus verzocht de asfaltweg naar rechts te nemen en meteen daarna de weg links, die inmiddels Hendrikstraat heet. Zo’n 30 m na de kruising ziet u een eigenaardige rij oude beuken aan de linkerkant. De stammen staan tegen elkaar gedrongen en een aantal zijn in elkaar gegroeid. Dit is een restant van een beukenhaag die behoorde bij twee huizen die hier stonden en in 1932 afgebrand zijn. De rij beuken maakt een flauwe hoek en geeft zo aan hoe de zandweg hier vroeger liep. Een paar meter verderop heeft u een prachtig doorkijkje naar een oud boerderijtje (Zand 4), dat dit ongetwijfeld nog meegemaakt heeft. Helaas verkeert het in slechte staat, maar het geeft een prachtige indruk hoe het er hier vroeger uit gezien moet hebben. Nog 30 m verder staat u bij de Zandse Berg. Tot 1953 lag er 150 m naar het westen een nog veel grotere Zandse Berg, deze stak met zijn 14 m hoogte boven de bomen uit. Deze is helaas afgegraven, het zand is gebruikt voor de aanleg van de weg Bakel - Deurne. Ook van de heuvel, waar u nu voor staat is zand afgegraven. Deze heuvels maken deel uit van de barchaan (sikkelduin) die aan de noordkant om Bakel ligt. Deze is ontstaan tijdens het ijstijdvak dat ongeveer 12000 jaar geleden eindigde. Er was hier een droge poolwoestijn, waar de wind vrij spel had en zo zandduinen vormde. Waar het bos van de Zandse Berg eindigt rechtsaf het grasveld op gaan, wandel langs de bosrand tot u na 250 m het pad dat in het verlengde van de Julianastraat ligt bereikt. Deze zandweg naar het centrum heette vroeger de Kerkschesteeg. We gaan naar links, de Julianastraat in. De meeste huizen aan de Julianastraat zijn in de 60-er jaren gebouwd. De huizen tussen de Wilhelminastraat en het Gildepad zijn echter pas na 2001 gebouwd, nadat deze locatie vrij kwam door sloop van een basisschool. Het oudste huisje is het wevershuisje op nr. 9 (gemeentelijk monument), dat dateert van voor 1832. Meteen na dit huisje gaat de route rechtsaf het Gildepad in. Dit gaat langs de oude Mariagrot van het zusterklooster, de kerkhofmuur en het oude schooltje, beter bekend als de kosterswoning. Langs de kerktoren komt u weer terug op het aanvangspunt van de route.