Kasteel Gemert

Dit grote kasteelcomplex, compleet met tuinen en kasteelboerderijen heeft een veelbewogen geschiedenis achter de rug. Het is gebouwd door een zeer machtige religieuze ridderorde die door heel Europa bezit had vergaard. Met haar roemruchte historie en sprookjesachtige torens, kasteeltuinen en slotgracht, is een bezoek aan Kasteel Gemert een unieke beleving. Het Kasteel is voor het publiek gesloten, maar elke eerste zaterdag van de maand kan je met een gids een kijkje nemen binnen de poorten. Neem voor meer informatie contact op met VVV Gemert-Bakel.

Hoewel het nu dromerig in het groene landschap staat kent het kasteel van Gemert een lange, vaak roerige geschiedenis. Lange tijd was Gemert geen onderdeel van Nederland, het was een apart staatje. Er zijn dan ook vaak onlusten geweest die die status teniet probeerden te doen, vooral vanuit het protestantse Holland. Hieronder staat chronologisch geordend wat het kasteel allemaal heeft meegemaakt. Het kasteel was het bestuurscentrum van het vorstendom Gemert.

Duitse orde

De Duitse Orde is een religieuze ridderorde die is opgericht in de Kruistochten. Zij hebben door heel Europa veel macht en land verworven. Zij waren namelijk alleen verantwoording schuldig aan de Paus, niet aan een wereldlijke macht als een koning. Veel edelen traden daarom toe en schonken land. Zo ook Rutger van Gemert. Nu was zijn familie Heer van Gemert maar de invloed van de Duitse Orde was zo groot dat deze familie uiteindelijk de macht over Gemert uit handen moest geven.

1198 In de tijd van de kruistochten wordt het Duitse hospitaalbroederschap opgericht in Akko om gewonde kruisvaarders te verzorgen. Duitse vorsten maken er in 1198 een geestelijke ridderorde van: de Duitse Orde. De orde vormt de officierskern van het Duitse bezettingsleger in Palestina.

1200 Edelman Rutger van Gemert, lid van de adellijke familie van de Heren van Gemert treedt als ridder toe tot de Duitse Orde en legt daarmee de basis voor de latere Commanderij Gemert. Volgende generaties van de Van Gemerts volgen zijn voorbeeld.

1271 Hertog Jan van Brabant bevestigt in een officiële oorkonde, dat de bestuurlijke macht over de Vrije Heerlijkheid Gemert voor een deel in handen is van de heer Diederik van Gemert en voor een ander deel van de Duitse Orde.

1363  Twee kapiteins op een schip, dat kan niet goed gaan. Er ontstaat dan ook al gauw een strijd om de macht tussen de Heren van Gemert en de Duitse Orde. De Van Gemerts verliezen die strijd. De top van de Duitse Orde zetelt in Mariënburg (Malbork) in Polen met de grootmeester aan het hoofd. De orde bezit drie ?128;˜landen?128;™ elk onder leiding van een landmeester. Pruisen en Lijfland zijn soevereine gebieden. Het derde land, gebieden in West-Europa, is opgedeeld in landcommanderijen of balijen (provincies). Alden-Biesen is zo?128;™n balije bestuurd door een landcommandeur. Elke balije staat weer uit afzonderlijke commanderijen met een commandeur aan het hoofd. Gemert is er een van, naast Maastricht, Luik, Aken, St. Pietersvoeren, Bekkevoort, Bernissem en Holt, Siersdorf, Ramersdorf en Vught.

1366 Diederik draagt het familiedeel in leen over aan de Hertog van Brabant, die het leenheerschap weer overdraagt aan de Duitse Orde. Daarmee komt de volledige soevereiniteit van Gemert in handen van de Duitse Orde.

Bouw en bloei van het kasteel

Met Gemert in handen bouwt de Duitse Orde haar kasteel, haar bijbehorende parochiekerk, en haar Latijnse School waar priesterstudenten hun opleiding konden beginnen. Verschillende keren wordt het kasteel uitgebreid. Na de 80-jarige oorlog komt Brabant onder Nederland te vallen, protestants Nederland. Allerlei godsdiensttwisten zijn het gevolg en de belastingen op Brabant zijn niet mals. Maar de Duitse Orde houdt vol tot de komst van Napoleon een einde maakt aan hun tijd in Gemert (en de rest van Nederland).

1391 Reinart van Husen, landcommandeur van de Duiste Orde te Alden- Biezen, krijgt toestemming van hertogin Johanna van Brabant om in Gemert een kasteel te bouwen. Omstreeks 1400 is de Duitse Orde op het toppunt van haar macht en begint met de bouw van het kasteel. In 1410 wordt Iwan van Cortenbach de nieuwe Landcommandeur in Alden Biesen. Onder zijn supervisie moet de bouw zijn voltooid.

1436 Paus en bisschop verlenen toestemming aan de Duitse Orde om de zelfstandige parochie Gemert te stichten los van Bakel en onder het patronage van de Duitse Orde. Het kasteel biedt huisvesting