Boerderij De Sijp | Elsendorp

Vanuit dit huis werd de ontginning van het landgoed De Sijp geregeld. Dit landgoed namelijk was onderdeel van de grote plannen om het lege moeras dat rond 1900 nog bestond volledig om te schakelen naar land- of bosbouw. Grootgrondbezitters uit het hele land en nieuw opgezette ingeniuersbureaus bogen zich over de taak.

In 1906 is de voorwerkerswoning De Sijp gebouwd, tegenwoordig een Rijksmonument. Het gebouw diende ook als paarden en ossenstal. Deze woning werd bewoond door een voorwerker van de Nederlandse Heidemaatschappij, Adrianus Smits, terwijl hij bezig was met de ontginning van het heidegebied bekend als De Sijp, van zo'n 420 hectare groot. De paarden en ossen trokken de ploegen die een onderdeel van het ontginnen vormden. De voorwerkers hadden ook een boswachter functie, omdat de ontgonnen grond vaak gebruikt werd voor de bosbouw. Na het vertrek van Smits stond het gebouw enkele jaren leeg en is toen met een uitbreiding van de stallen en een bijgebouwde hooischuur verpacht als boerderij.

De Sijp ontstond in opdracht van de Nederlandse Heidemaatschappij, een soort ingenieursbureau (het tegenwoordige Arcadis, opgericht in 1888)dat tot doel had om woeste gronden, zoals hei en peel te ontginnen. Het gebied Landgoed De Sijp werd ontgonnen in het begin van de 20e eeuw. Een stuk later dan het nabijgelegen Landgoed Cleefswit, en via een andere ontginningsmethode waardoor De Sijp wel rendabel was. Overal in de woeste gronden van Nederland waren dergelijke ontginningen gaande. De Peel was voorheen door zijn afgelegen ligging, slechte wegen (er waren in 1900 nog vrijwel geen verharde wegen, en door de Peel zelf liepen zelfs vrijwel geen onverharde paden)en drassig landschap maar in kleine stukjes en beetjes veranderd in cultuurgrond. Daar werd rond 1900 verandering in gebracht. Honderden hectaren tegelijk werden geschikt gemaakt voor de bosbouw. Vanwege de arme grond werd gedacht dat de Peel alleen hier geschikt voor was. Kunstmest was wel bekend maar werd pas laat in de ontginningen op grote schaal toegepast. De arbeiders van de Nederlandse Heidemaatschappij kwamen uit het hele land. De voorwerkerswoning De Sijp reflecteert dat. Omdat het gaat om een huis voor een ploegbaas werd het groot, omdat ossen en paarden gebruikt werden om de grond om te ploegen, kreeg het huis stallen voor deze dieren. Het is een krukboerderij met een L-vorm terwijl in Gemert-Bakel vooral langgevelboerderijen voorkomen. Een langgevelboerderij is een rechthoekig gebouw waarbij alle deuren in één lange zijde liggen.

Bron: S. Hoeymakers, Houtvesterij de Peel, 1986, Heemkundekring De Kommanderij, Gemert